Zaman Çizelgesi Yönetiminde İki Farklı Teknik: PERT ve CPM‘in Kullanımı

Proje yönetimi, zaman, maliyet ve kaynakların etkin bir şekilde yönetilmesini gerektiren karmaşık bir süreçtir. Bu süreçte, yöneticiler projelerini planlamak, izlemek ve kontrol etmek için çeşitli tekniklerden yararlanır. PERT (Program Evaluation and Review Technique) ve CPM (Critical Path Method), proje yönetiminde yaygın olarak kullanılan iki önemli tekniktir. Her iki yöntem de projelerin zaman planlamasında rol oynar, ancak aralarında belirgin farklar bulunmaktadır. Bu yazıda, PERT ve CPM tekniklerinin ne olduklarını, nasıl çalıştıklarını ve aralarındaki temel farkları inceleyeceğiz.

PERT (Program Evaluation and Review Technique) Nedir?

PERT, özellikle belirsizlik içeren projelerde kullanılan bir zaman planlama tekniğidir. 1950’lerde ABD Donanması tarafından Polaris denizaltı füze programında geliştirilmiştir. PERT, projedeki her bir görevin olası en kısa, en uzun ve en olası sürelerini hesaplayarak, bu süreler arasında ortalama bir süre belirler. Bu üç farklı zaman tahminine dayanarak, PERT projelerin tamamlanma süresi hakkında daha esnek ve gerçekçi bir tahmin yapmayı amaçlar.

• İyimser Zaman (Optimistic Time – O): Görevin en kısa sürede tamamlanması durumunda gerçekleşecek zaman.
• Kötümser Zaman (Pessimistic Time – P): Görevin en uzun sürede tamamlanması durumunda gerçekleşecek zaman.
• En Olası Zaman (Most Likely Time – M): Görevin muhtemel sürede tamamlanacağı tahmin edilen zaman.

Bu üç zaman tahminini kullanarak, PERT ortalama süreyi hesaplar ve bu süreler üzerinden proje planlamasını yapar.

CPM (Critical Path Method) Nedir?

CPM, projelerdeki görevler arasında bağımlılık ilişkilerini ve her bir görevin tamamlanması için gereken süreyi dikkate alarak, projenin tamamlanma süresini hesaplayan bir tekniktir. 1950’lerde inşaat ve mühendislik projelerinde geliştirilmiştir. CPM, projedeki görevlerin sıralı bir şekilde yapılması gerektiğini ve bu görevlerin arasında hangi görevlerin kritik olduğunu belirler. Kritik yol, projeyi geciktirecek en uzun görev dizisidir. Bu yol üzerindeki herhangi bir gecikme, tüm projenin gecikmesine neden olur.

CPM, projelerin daha iyi planlanmasına, kaynakların etkin bir şekilde tahsis edilmesine ve projenin en kısa sürede tamamlanmasına yardımcı olur. Ayrıca, bu yöntemle proje yöneticileri, projede hangi görevlerin esnek olduğunu ve hangi görevlerin kritik olduğunu net bir şekilde görebilirler.

PERT ve CPM Arasındaki Temel Farklar

• Belirsizlik Yönetimi: PERT, belirsizliğin yüksek olduğu projelerde daha esnek bir planlama sunarken, CPM genellikle daha belirli ve kesin zamanların olduğu projelerde kullanılır.
• Zaman Tahmini: PERT, üç farklı zaman tahmini (iyimser, kötümser ve en olası) kullanarak ortalama bir süre hesaplar. CPM ise her görevin belirli bir süresini kullanır ve bu süre üzerinden kritik yolu belirler.
• Kullanım Amacı: PERT genellikle araştırma ve geliştirme gibi belirsizlik içeren projelerde tercih edilirken, CPM daha çok inşaat, mühendislik gibi belirli ve tekrarlayan görevlerin olduğu projelerde kullanılır.
• Odak Noktası: PERT, projelerin zamanlamasında belirsizlikleri yönetmeyi amaçlarken, CPM projenin zaman planlamasını optimize etmeye ve kaynakları en verimli şekilde kullanmaya odaklanır.
• Esneklik: PERT, projenin farklı senaryolarını göz önünde bulundururken, CPM daha katı bir yapı sunar ve kritik yol üzerindeki görevlerin gecikmemesi gerektiğini vurgular.

PERT ve CPM, proje yönetiminde önemli araçlar olarak kabul edilir, ancak her iki teknik de belirli projelerde ve koşullarda daha uygun olabilir. PERT, belirsizliklerin yüksek olduğu ve zaman tahminlerinin esneklik gerektirdiği durumlarda avantajlı olurken, CPM, belirli ve tekrarlayan görevlerin bulunduğu, zaman ve kaynak yönetiminin daha yapılandırılmış olduğu projelerde tercih edilebilir. Proje yöneticilerinin, projelerinin gereksinimlerine en uygun yöntemi seçmeleri, projenin başarıyla tamamlanmasına katkıda bulunabilir.