Günlük hayatta pek çok kaynak eşit dağılmamıştır. Pareto etkisi olarak adlandırılan bu durumda sonuçların %80’i nedenlerin %20’sine dayanmaktadır. Bu nedenle “80/20 kuralı” da denir. Pareto analizine ise bu kuralı kullanarak önceliklendirme yapılması gereken durumlarda oldukça güçlü bir karar verme yöntemi olduğu için sık sık başvurulur. Ekonomi, pazarlama, proje yönetimi, yazılım gibi alanlarda olduğu gibi günlük hayatta da pek çok alanda farkında olarak ya da olmayarak kullanılır. Dolayısıyla hem bireylere hem de büyük gruplara uygulanabilir. Pareto analizi, temel olarak faydanın %80’inin işin %20’sinden geldiği ya da projedeki problemlerin %80’inin genel nedenlerin %20’sine dayandığı prensibini savunur. Bir örnek vermek gerekirse bir yazılım ürünü geliştirmede, kullanıcıların %80’i için önemli olan özelliklerin %20’sine odaklanılır. Pareto Analizi, getirisi en büyük olan sorunları veya görevleri tanımlar. Bazı avantajlarına şunları örnek verebiliriz:
- Görevleri ve problemleri belirleme ve önceliklendirme konusunda yardımcı olur. Böylece maksimum değer yaratacak işe en çok zaman harcanır.
- İş yükünün daha etkin bir şekilde düzenlenmesini sağlar.
- Yol haritası çizmeye yardımcı olur.
- Verimliliği arttırır.
- Karlılığı arttırır.
Şimdi de Pareto analizi yaparken uygulanabilecek adımlara göz atalım:
-
Problemleri Belirle ve Listele
Çözülmesi gereken problemleri listeleyin. Bu listeleme kök nedenlere giderken onları gruplamanıza yardımcı olacak. Listeleme yaparken takım üyeleri ile birlikte hareket etmeye özen gösterin.
-
Her Problemin Kök Nedenini Belirle
Kök nedeni belirlemek için kök neden analizi ya da neden sonuç analizi kullanabilirsiniz. Bir önceki adımda yaptığınız gruplama da size yardımcı olacaktır. Ancak dikkat edin, size göre aynı kök nedene dayanan problemlerin kök neden analizi sonucunda farklı nedenlerden kaynaklandığı anlaşılabilir. Kök neden analizi şu noktada işinize yaracak: Pareto analizine göre kaynakların %20’si sonuçların %80’ini oluşturur. O zaman doğru nedeni bulduğunuzda bir taşla birkaç kuşu birden vurabileceksiniz.
-
Problemleri Derecelendir
Sıraladığınız problemleri önceliğe göre derecelendirin.
-
Problemleri Grupla
Daha önce kök nedenlerini belirlediğiniz bu problemleri, kök nedenlerine göre gruplandırdığınızda hem üçüncü adımdaki dereceler hem de kaynaklar ortaya çıkacağı için artık nereye müdahale edeceğiniz yavaş yavaş belli olacaktır.
-
Her Grubu Derecelendir
Her bir kök neden grubu içinde derecelendirdiğiniz pek çok problem var. Demek ki artık hangi kaynak ne tür ve derinlikte probleme neden oluyor ön görebilirsiniz. İşte burası sizin için kritik. En yüksek puana sahip olan grup en yüksek önceliğiniz, en düşük puana sahip grup ise en düşük önceliğiniz olmalıdır.
-
Aksiyon Al!
Artık harekete geçme zamanı. Kök nedenleri çözmek için beyin fırtınası yapabilirsiniz. Sizin için en önemli olan kök nedenden başlamanızda fayda var. Her şeyi aynı anda iyileştiremezsiniz. Aksiyonlarınızı bir sıraya koyarak lütfen devam edin.
Yazar: Cemre Gökgöz
Eğitim takvimize buradan ulaşabilirsiniz.
Proje Yönetimi Eğitimlerimize buradan ulaşabilirsiniz.